Birçok romatizma hastalığında farklı göz tutulumları olmaktadır. Kuru göz, gözün beyaz tabakası olan skleranın iltihabı (episklerit, sklerit) ve üveit bunların başlıcalarıdır. Onun için romatizma hastalığı tanısı alanların ilk tanı anında ve daha sonra göz hekiminin belirlediği aralıklarla göz kontrolü yaptırmaları çok önemlidir.
Bazen de göz tutulumu hastanın romatizma tanısını almasını sağlamaktadır. Eklem ağrılarını, hareket kısıtlılığını önemsemeyen hasta, görme azalması, ağrı, ışık hassasiyeti, yoğun kızarıklık gelişmesi sonucu göz hekimine başvurmaktadır. Göz bulguları romatizmal bir hastalığa işaret etmekle kalmayıp, hangi romatizmal hastalığın olabileceği hakkında da bilgi vermektedir. Bu noktada göz hekiminin sorumluluğu büyüktür. Göz bulgularını iyi değerlendirmeli ve en olası romatizmal hastalık açısından romatologlara rehberlik etmelidir.
Bu grup hastalıklar içerisinde Behçet Hastalığı ilk sırayı almaktadır. Behçet hastalığı en çok üveit ile karşımıza çıkmaktadır. Behçet üveiti gözün tüm tabakalarını, özellikle de retina damarlarını etkileyen, çoğunlukla her iki gözü de tutan ve uygun tedavi edilmezse körlük potansiyeli olan bir üveittir. Bir diğer sık görülen romatizmal hastalık ise ankilozan spondilittir. Ankilozan spondilite bağlı göz tutulumu da yine daha çok üveit şeklindedir. Ancak, Behçet hastalığından farklı olarak genellikle ön üveit yapar. Gözde şiddetli kızarıklık, ağrı, ışık hassasiyetine neden olur. Çoğunlukla tek taraflı olsa da farklı zamanlarda diğer göz tutulumu da görülür.
Lupus (SLE) hastasında nodüler episklerit denilen, gözün beyaz tabakasının yüzeyel kısmının (episklera) iltihabı
ANCA ilişkili vaskülit (Wegener) tanısı olan hastada gözün beyaz tabakasının (sklera) yoğun iltihabı (sklerit)
Ankilozan spondilit dışında spondiloartrit grubundaki diğer hastalıklar da (psöriazis /sedef hastalığı, iltihaplı bağırsak hastalıkları / Chron hastalığı, kolitis ülseroza ve reaktif artrit) gözde üveite neden olabilirler. Juvenil idyopatik artrit ise çocuklarda gördüğümüz, iki taraflı, kronik, sinsi seyredip belirti vermeyen, dolayısıyla da yüksek oranda komplikasyon riskine sahip üveitlerin en önemli nedenidir. Tanı anında bile görme kaybı, göz bebeğinde yapışıklık, kornea tabakasında kireçlenme, katarakt, makula (sarı nokta) ödemi gibi birçok komplikasyonun görülebilmesi nedeniyle körlük potansiyeline sahip bir hastalıktır.
Juvenil idyopatik artrit tanısı alan çocukların rutin göz kontrolleri çok önemlidir. Aynı şekilde, kronik üveit ve buna bağlı komplikasyonlarla başvuran çocukta romatolojik değerlendirme yapılması ihmal edilmemelidir. Romatizmal hastalıklar içerisinde yer alan Sjögren sendromu ise genellikle kuru göz ile kendini gösterir. Episklerit, kuru göz sonucu gelişen keratit ve üveit diğer görülebilecek göz bulguları arasında yer almaktadır. Ayrıca ANCA ilişkili vaskülitler (bu grupta özellikle Wegener granülomatozu olarak bilinen hastalık), sistemik lupus eritematozus (SLE) ve romatoid artrit farklı ve ciddi göz tutulumları ile karşımıza çıkabilecek diğer romatizmal hastalıklar arasındadır.
