Üveit hastalarında katarakt sık gördüğümüz bir komplikasyondur. Hem kontrolsüz inflamasyon (yangı/iltihap), hem de kullanılan kortizonlu ilaçlar katarakt gelişimine neden olmaktadır. Onun için de üveitli gözlerde inflamasyonun hızlı bir şekilde baskılanması ve kortizonlu ilaçlara olan ihtiyacın azaltılması temel hedefimizdir.
İçindekiler
- Üveit Hastalarında Katarakt Gelişmesi Halinde Ne Yapmalıyız?
- Üveit Hastalarında Katarakt Cerrahisi Neden Daha Zordur?
- Üveit Hastalarında Katarakt Cerrahisi Sonrası Hangi Sorunlar Gelişebilir?
- Üveit Hastalarında Hangi Göz İçi Lensler (Mercek) Tercih Edilmelidir?
- Katarakt Cerrahisi Geçiren Üveit Hastası Nelere Dikkat Etmelidir?
Üveit Hastalarında Katarakt Gelişmesi Halinde Ne Yapmalıyız?
Kataraktın tek tedavisi cerrahidir. Günlük hayatı etkileyecek şekilde görme azlığı gelişmesi veya gözün arka kısmının muayene edilmesini engelleyen katarakt varlığı üveit hastalarında cerrahi uygulanmasını gerektirir.
Cerrahi tekniklerdeki ve üveit tedavisindeki gelişmelere rağmen, üveit hastaları katarakt cerrahisi açısından hala özel ve zor bir grubu oluşturur.
Üveit Hastalarında Katarakt Cerrahisi Neden Daha Zordur?
Üveitli gözlerde katarakt cerrahisini zorlaştıran bazı yapısal bozukluklar olabilir. Bunlar arasında pupil yani göz bebeğinde yapışıklıklar, göz bebeğinin çok küçük olması, göz bebeğinde iltihaba bağlı zar gelişmesi, göz merceğini (lensini) tutan bağların gevşemesi ve merceğin sallanması, iris dokusunun incelmesi, göz tansiyonunda yükselme veya artış şeklinde anormallikler, gözün ön saydam tabakası olan korneanın beyazlaşması, göz açısında anormal damarlar gelişmesi sayılabilir. Tüm bunlar katarakt cerrahisini zorlaştıran etkenlerdir. Onun için deneyimli cerrahlar tarafından titizlikle yapılması gereken bir cerrahidir.
Çok önemli bir diğer konu da ameliyat sonrasında üveitin alevlenebilmesi ve yapılan cerrahiyi bozarak başarıyı düşürmesidir. Onun için ameliyat öncesinde ve sonrasında üvetin kontrolü ve gerekli önlemlerin alınması çok önemlidir. Katarakt cerrahisi öncesinde üveitin en az 3 ay süreyle atak yapmamış olması önerilir. Acil bir durum olmadıkça bu kurala uyulması çok önemlidir. Aşırı olgunlaşmış ve şişkin katarakt varlığı gibi acil durumlarda ise ameliyat öncesi ve sonrası maksimum tedavi uygulanarak cerrahi yapılması gerekir. Üveitin çok iyi kontrol edilmesi cerrahi başarıyı arttıracak en önemli faktördür.
Üveit Hastalarında Katarakt Cerrahisi Sonrası Hangi Sorunlar Gelişebilir?
Yukarıda da bahsedildiği gibi üveitin nüks etmesi, yapay merceği üzerine koyduğumuz kapsülün opaklaşması, mercek üzerinde birikintiler olması, göz bebeğinin yapışması, şekil bozuklukları ve üzerinde zar gelişmesi, yapay merceğin kayması, glokom (göz tansiyonu) gelişmesi/göz tansiyonunun aşırı düşmesi, makula (sarı nokta) ödemi gibi sorunlar gelişebilir. Onun için bu hastalar normal katarakt hastalarına göre çok daha sık kontrol edilmeli ve üveit ile ilgili tedavileri titizlikle düzenlenmelidir.
Üveit Hastalarında Hangi Göz İçi Lensler (Mercek) Tercih Edilmelidir?
Katarakt, yani opaklaşmış doğal mercek alındıktan sonra yerine yapay mercek yerleştirilmektedir. Üveit hastalarında doğru mercek seçimi çok önemlidir. Doğru seçimin yapılmasında üveit uzmanlarının görüşü çok önemlidir. Halk arasında “akıllı lens (mercek)” olarak da bilinen çok odaklı göz içi lensleri üveit hastalarında asla kullanılmamalıdır. Lensin yerleştirildiği kapsül yuvasında daralma, lens üstünde birikintiler, göz bebeğinde yapışıklıklar ve makulada ödem gelişebileceği için üveit hastalarında bu lenslerin kullanımı ciddi sorun ve hasta memnuniyetsizliği ile sonuçlanacaktır. Bu konuda hem hasta hem de göz hekimlerinin özen göstermesi gerekmektedir.
Katarakt Cerrahisi Geçiren Üveit Hastası Nelere Dikkat Etmelidir?
Katarakt cerrahisi sonrası her hastada kullanılan kortizonlu damlaların üveit hastalarında daha uzun süreli ve daha yüksek dozda kullanılması gerekebilmektedir. Yine üveitin tipi ve şiddetine göre ve ameliyat sonrası durumuna göre göz enjeksiyonları yapmak ve/veya sistemik tedavisini değiştirmek gerekebilmektedir.
Sonuç Olarak: Üveit Hastalarında Katarakt Cerrahisi
Özenle uygulanmalı, öncesi ve sonrasında üveit ile ilgili önlemler alınmalı, göz içi mercek seçimi titizlikle yapılmalı ve çok odaklı merceklerin asla kullanılmaması gerekmektedir.
Üveit katarakt yapar mı?
Üveit, katarakt gelişimi için önemli bir risk faktörüdür. Hem üveitin kendisi, hem de tedavisinde kullanılan kortizonlu damla ve haplar katarakt gelişimine neden olabilir.
Üveit hastaları katarakt ameliyatı olabilir mi?
Üveit hastaları katarakt ameliyatı olabilir. Ancak ameliyat öncesinde üveitin kontrol altında olması çok önemlidir. Özenli bir cerrahi teknik uygulanmalıdır. Üveit, ameliyat sonrası iyileşmeyi de etkileyen bir faktördür. Üveitin alevlenmesi iyileşme sürecini geciktirebilir. Onun için de üveit hastaları ameliyat sonrası iyileşme döneminde çok dikkatli takip edilmelidir. Bu hastalar ameliyat sonrasında daha yoğun bir tedavi gerektirir.
Üveit hastalarında her lens (mercek) kullanılabilir mi?
Üveit hastalarının akıllı lens olarak tabir edilen lensleri kullanması önerilmez. Çünkü üveit hastalarında göz bebeğinde yapışıklıklar, lens üstünde birikintiler, lenste kaymalar, maküla ödemi gibi olumsuzluklar daha fazla görülür ve bu merceklerle görme kalitesi daha düşük olur.
Üveit hastaları katarakt cerrahisinden sonra ne yapmalı?
Üveit hastalarının katarakt cerrahisinden sonra kortizonlu damlaları uzun süre ve yüksek dozda kullanması gerekebilir. Üveit için aldıkları tedavinin daha yoğunlaştırılması da gerekebilir. Bu hastaların üveit ile ilgili göz hekimi tarafından takibi çok önemlidir.
Üveit hastalarında katarakt cerrahisi zor mu?
Üveit hastalarında katarakt cerrahisi üveit hastası olmayan birine göre daha zor olabilir. Göz bebeğindeki yapışıklıklar, lens bağlarındaki zayıflıklar, gözün ön odasının daha dar olması gibi nedenlerle ek cerrahi girişimlerin uygulanması gerekebilir. Üveit hastalarının katarakt cerrahisi sonrasında üveitlerinin alevlenme riski olduğu için daha yoğun ve uzun süreli ilaç kullanımı gerekebilir.
