Pars Planit Nedir? Pars planit çoğunlukla çocuklarda görülen, nedeni bilinmeyen, yani altta yatan bir enfeksiyon ya da romatolojik hastalıkla ilişkili olmayan bir orta üveittir. Gözde ciddi komplikasyonlara yol açarak körlüğe neden olabildiği için dikkatle takip ve tedavi edilmesi gerekir. Pars planit ülkemizde en sık görülen çocukluk çağı üveitidir ve tüm çocukluk çağı üveitlerinin %21’ini oluşturmaktadır. Hastalığın ortaya çıkmasında vücudun bağışıklık sisteminin oluşturduğu yanıt ve genetik yatkınlığın etkili olduğu düşünülmektedir, ancak altta yatan neden halen tam olarak bilinmemektedir.
Üveit ile ilgili detaylı bilgi için Üveit sayfasını inceleyiniz.
Pars Planit Kimlerde Görülür?
Pars planit genellikle 6-14 yaş aralığında çocukları ve ergenleri etkilemektedir. Erkeklerde kızlara göre daha sık ortaya çıkmaktadır. Her iki cinsin eşit derecede etkilendiği seriler de vardır. Çocuklara göre daha az olsa da erişkinlerde de görülebilmektedir.
Pars Planitli Hastalarda Şikayetler Nelerdir?
Özellikle görsel şikayetleri fark edemeyecek veya dile getiremeyecek kadar küçük çocuklarda hastalık genellikle rutin poliklinik muayenesinde tespit edilir. Bununla birlikte en sık ortaya çıkan belirtiler arasında bulanık görme, uçuşan cisimler görme, görmede azalma, göz ağrısı veya ışık hassasiyeti yer almaktadır. Hastalar göz tembelliğiyle birlikte gözde kayma (şaşılık) veya göz bebeğinde beyaz bir görüntüye neden olacak ciddi oküler komplikasyonlar ile de başvurabilir. Göz bebeğinde görülen beyazlık hastalığın kendisine yani gözün içini dolduran vitreus sıvısının iltihabı, ya da hastalığa bağlı olarak gelişen katarakta bağlıdır. Gözün saydam kornea tabakasında kalsiyum birikintileri gelişmesi sonucu da bant keratopati olarak adlandırılan beyaz bir görünüm olabilir.
Pars Planitte Ortaya Çıkan Göz Bulguları Nelerdir?
parça düz her iki göz birlikte etkilenir, ancak bir gözde tutulum ağır seyrederken, diğer gözde hastalık daha hafif seyredebilir. Pars planitte kornea tabakasında lekelenme, göz bebeğinde yapışıklıklar ve katarakt gelişimi görülebilir. Hastalık göz içinde yer alan vitreus sıvısinda hafif veya görmeyi engelleyecek kadar şiddetli olabilen iltihaplanmaya neden olabilir. Vitreusta kartopu olarak adlandırılan iltihabi toplar ve gözün alt periferinde beyaz iltihabi birikim alanları gözlenir. Gözde bantlar, zar oluşumu, çekintiler gelişebilir. Görme sinirinde ödem, retina damarlarında iltihaplanma, görme merkezinde (makula) ödem eşlik eden diğer bulgulardır. Göz içinde kanama, retina tabakalarında ayrılma (retina dekolmanı) ve glokom hastalığın ileri dönemlerinde ortaya çıkabilen görmeyi tehdit eden önemli komplikasyonlardır.
Pars Planit Tanısı Nasıl Konulur?
Pars planit teşhisi icin deneyimli bir üvea uzmanı tarafından yapılan göz muayenesi yeterli olacaktir. Göz muayenesinde gözün arka tabakalarının değerlendirilmesi için fotoğraf, anjiyografi ve göz tomografisi gibi testler hem teşhis hem de takiplerde sıklıkla uygulanır. Ayrıca, orta üveite neden olabilecek diğer enfeksiyöz veya enfeksiyöz olmayan hastalıkların dışlanması için çeşitli laboratuvar ve görüntüleme testlerinin yapılmasi gerekebilir. Başlıca enfeksiyöz nedenler tüberküloz (verem), sifiliz (frengi), lyme hastalığı, başlıca enfeksiyöz olmayan nedenler ise multiple skleroz, sarkoidoz ve iltihabi bağırsak hastalıklarıdır.
Pars Planitin Tedavisi Var mıdır ?
Pars planit kronik bir hastalıktır ve sessizce başlayan bu hastalık tedavi edilmezse zaman içerisinde çocuklarda körlüğe sebep olabilmektedir. Erken teşhis ve doğru tedavi ile hastalığın ilerlemesi ve gözde komplikasyonların gelişmesi önlenebilir. Tedavide öncelikle sistemik kortizon tedavisi ile bağışıklığı düzenleyen/baskılayan (immünsupresif) ilaçlar kullanılmaktadır. Bu tedavilere yanıt vermeyen veya tedaviye geç kalmış olan hastalarda biyolojik tedavi olarak adlandırılan cilt altına veya damar yoluyla uygulanan daha etkili tedavilerin kullanılması gerekebilir. Kullanılan tedaviler her hastaya özel düzenlenir, hastalığın seyrine göre ilaç dozları arttırılıp azaltılabilir. Bu tedaviler uzun sure devam edecek tedavilerdir ve bu hastaların düzenli takip edilmesi gerekir. Kullanılan ilaçlar ancak doktor kontrolünde bırakılabilir ya da değiştirilir. Bu tedavilere ek olarak bazı hastalarda göze enjeksiyon veya lazer tedavisi uygulanabilir.
Pars Planitin Cerrahi Tedavisi Var mıdır?
Hastalığa bağlı olarak gelişen komplikasyonların tedavisi için cerrahi uygulamak gerekebilir. Katarakt gelişen çocuklarda göz tembelliği gelişiminin önlenmesi ve görme düzeyinin artırılması için katarakt ameliyatı yapılır. Göz tansiyonu gelişen hastalarda göz tansiyonunu düşürmeye yönelik çeşitli göz damlaları kullanılır, damla tedavisi yeterli olmayan bazı hastalarda göz tansiyonu ameliyatı yapılabilir. Göz içine kanama veya retina tabakasında ayrılma gibi komplikasyonların tedavisinde vitrektomi ve retina cerrahisi gerekebilir. Bazen de tedaviye dirençli, tüm seçeneklerin uygulanmasına rağmen göz sıvısındaki bulanıklığın ve görme merkezindeki ödemin düzelmediği olgularda iltihaplı göz sıvısını temizlemek amacıyla vitrektomi gerekebilir.
Tedavide başarılı olmak için doğru tedavinin yanı sıra hastaların ve ailelerin tedaviye uyumu da çok önemlidir.
Pars planit hastasında göz içinde kar topu şeklinde iltihap topları (snowball)
Pars planit hastasında gözün alt tarafında retina üstünde toplanmış iltihap kümesi (snowbank)
Pars planit hastasında gözün alt tarafında retina üstünde toplanmış iltihap kümesi ve zarlar (snowbank)
Pars planit hastasında göz sıvısındaki bulanıklık göz bebeğinde beyazlık olarak görülür
Uygun tedavi edilmeyen pars planit hastasında göz bebeğinde yapışıklık, katarakt, kornea tabakasında opaklaşma (bant keratopati) gelişebilir
Pars planit hastasında görme siniri başından retinaya uzanan ve çekinti yapan zar ve bantlar